Choroba woreczkowa
Choroba wywoływana jest przez wirusa choroby woreczkowej czerwiu SBV.
Larwy porażone wirusem zamierają w komórkach w stadium larwy wyprostowanej, tuż przed zasklepieniem. Jeżeli pszczoły zasklepią chore larwy, to wieczka nad martwymi larwami są często pociemniałe, dziurawe i zapadnięte. Głowa martwej larwy jest niedorozwinięta i sczerniała, a oskórek tułowia jest wypełniony wodnistą cieczą. Białe wnętrzności w wypełnionym cieczą oskórku („woreczku”) kurczą się i nabierają bladożółtawej barwy. Jeżeli larwa nie zostanie usunięta przez pszczoły, to zeschnie w łatwo kruszącą się grudkę. Znaczne porażenie wirusem uwidacznia się, podobnie jak inne choroby czerwiu, pustymi lub niezasklepionymi komórkami z martwymi larwami wśród zwartego czerwiu na plastrze. Chorobie woreczkowej nie towarzyszy żaden charakterystyczny zapach.
Po pojawieniu się choroby w rodzinie pszczelej do jej roznoszenia znacznie przyczyniają się pszczoły wynoszące martwe larwy i uprzątające komórki. U pszczół karmicielek głównym miejscem lokalizacji SBV są gruczoły gardzielowe. Eksperymenty laboratoryjne wykazały, że mały chrząszcz ulowy (SHB) żywiąc się hemolimfą chorego czerwiu zaraża się wirusem SBV i w rejonach występowania może przenosić chorobę.
Leczenie choroby woreczkowej, podobnie jak innych infekcji wirusowych, jest praktycznie niewykonalne. Zaleca się usunąć plastry ze zmienionym czerwiem Powinno się usunąć pierzgę i zastąpić ją pierzgą pochodzącą ze zdrowej rodziny. Wskazana jest również wymiana matki na zdrową. Czasem choroba ustępuje sama, gdy nastąpi poprawa zaopatrzenia w pokarm i polepszą się warunki atmosferyczne. Oczywiście nie mamy wpływu na pogodę, ale aby uniknąć rozwoju choroby, należy zapewniać pszczołom ciągły dostęp do pożytku tam, gdzie to możliwe, czyli zapełniać luki pożytkowe, siejąc np. facelię, inne rośliny miododajne lub łąki kwietne.
Inne choroby i czynniki chorobotwórcze o podobnych objawach
- zgnilec amerykański lub zgnilec europejski – podziurkowane zasklepy, obecność zamarłych, pociemniałych larw;
- grzybica wapienna – podziurkowane zasklepy, zamieranie larw wyprostowanych.