Odmiany miodów
Miód wierzbowy
Miód wierzbowy jest jasny, żółty, z lekko zielonym zabarwieniem. W smaku łagodny, z utrzymującym się posmakiem zieleniny.
Działa wzmacniająco na serce, pomaga w przeziębieniach i chorobach reumatycznych.
Ze względu na wczesną porę kwitnienia wierzb rzadko udaje się pozyskać ten miód.
Miód rzepakowy
Pierwszy miód wiosennym, pozyskiwany z kwiatów rzepaku, który kwitnie pod koniec kwietnia i na początku maja. W formie płynnej charakteryzuje się jasną, kremowosłomkową barwą, a po szybkiej krystalizacji (już po kilku dniach od odebrania) przybiera białą lub szarokremową. W konsystencji jest twardy, o kaszkowatej strukturze.W smaku jest delikatny, bardzo słodki z odrobiną goryczki.
Miód rzepakowy wspiera układ sercowo-naczyniowy oraz profilaktykę rozwoju miażdżycy. Stosowany przy niewydolności serca, nadciśnieniu oraz dusznicy sercowej. Dobrze sprawdza się także przy schorzeniach układu pokarmowego, wrzodach żołądka i jelit oraz stanach zapalnych dróg oddechowych.
Miód mniszkowy
Pozyskiwany z kwiatów mniszka lekarskiego. Jest koloru jasnożółtego, o łagodnym, lekko mdłym smaku. Rzadko udaje się zdobyć czysty miód mniszkowy, gdyż mniszek słabo nektaruje, a w czasie jego kwitnienia pszczoły zbierają nektar z wielu innych roślin: rzepaku, drzew i krzewów owocowych oraz z klonów. Mniszek lekarski jest jednym z najlepszych pożytków pyłkowych dlatego też analiza miodu majowego może wskazać na duży udział ziaren pyłku mniszka. Miód mniszkowy o trochę ciemniejszym, pomarańczowym zabarwieniu, zawiera dużo nektaru z innych roślin.
Miód z mniszka zawiera te same substancje czynne co ziele, korzeń i kwiat mniszka, i wykazuje podobne do nich właściwości. Działa lekko żółciopędnie, wspomaga pracę układu trawiennego, pomaga przy niestrawnościach, a także wspomaga pracę nerek i działa moczopędnie.
Miód akacjowy
Pozyskiwany z nektaru kwiatów robinii akacjowej, która zakwita pod koniec maja lub na początku czerwca i kwitnie krótko, nie dłużej niż 10 dni. Wydziela dużo nektaru przy ładnej, ciepłej pogodzie. Miód z robinii jest bardzo jasny, prawie przezroczysty. Przy niewielkiej domieszce nektaru z innych roślin (najczęściej kwitnących w tym samym czasie chabrów bławatków) jego kolor będzie lekko bursztynowy lub słomkowy. Krystalizuje najwolniej z naszych miodów, po kilku miesiącach od miodobrania. Staje się wtedy bardziej kremowy. Ma lekko mdły, delikatny smak i zapach kwiatów akacji. W jego składzie cukrowym przeważa fruktoza. Może zawierać do 10% sacharozy.
Sprawdza się na dolegliwości żołądkowe, działa ochronnie i regenerująco na błonę śluzową w przewodzie pokarmowym, często wykorzystywany jest w terapii nadżerek i owrzodzeń. Jest stosowany także w leczeniu chorób układu moczowego oraz w stanach wyczerpania. Dzięki dużej zawartości olejków eterycznych ułatwia zasypianie i regenerację zmęczonego organizmu.
Ze względu na dużą przewagę fruktozy, jako jedyny miód (oczywiście pod nadzorem diabetologa), może być spożywany przez osoby chore na cukrzycę.
Miód lipowy
Czysty miód lipowy w smaku jest wręcz pikantny, z lekką goryczką. Ma wspaniały zapach kwitnących lip. Jest koloru jasnożółtego do bursztynowego, z zielonym odcieniem. Po krystalizacji przybiera barwę żółtopomarańczową w kierunku brunatnej.
Pomaga w leczeniu schorzeń układu oddechowego, przeziębień, działa też napotnie i obniża gorączkę. Działa przeciwbakteryjnie i mobilizuje układ immunologiczny do działania. Co więcej wspomaga pracę mózgu, ułatwia zasypianie oraz łagodzi stres. Wspomaga w walce z kaszlem, zapaleniem zatok, anginą oraz klasycznym przeziębieniem. Wykorzystywany jest również w schorzeniach dróg moczowych.
Miód gryczany
Zarówno w stanie płynnym jak i po krystalizacji ma kolor ciemno-herbaciany lub brunatny. Posiada ostry, lekko piekący smak i intensywny zapach kwiatów gryki. Najbardziej popularny z polskich ciemnych miodów. Wolno krystalizuje, nawet do 3 miesięcy. Przechowywany w temperaturze powyżej 15°C może się rozwarstwiać. Na dole powstanie warstwa krupca, a na górze dość rzadki płyn.
Zawiera dużo żelaza, dlatego polecany jest dla osób chorych na anemię spowodowaną jego niedoborem. Często wybierają go osoby na diecie wegetariańskiej. Według wierzeń ludowych miód gryczany działa też oczyszczająco, a także wzmacnia układ krwionośny i serce.
Ze względu na przyjemny korzenny smak może służyć jako dodatek do potraw, wypieków i nalewek.
Powszechnie nazywany jest też polskim miodem Manuka.
Miód faceliowy
Facelia jest bardzo dobrą rośliną pożytkową. Oprócz nektaru dostarcza dużo pyłku. Miód faceliowy jest jasny, prawie przezroczysty, a po skrystalizowaniu biały, łatwy do rozsmarowywania o aksamitnej konsystencji. Ma bardzo łagodny smak i ziołowy zapach.
Często zawiera domieszkę nektaru z kwitnącego równolegle bławatka i wtedy jego kolor jest słomkowy, a smak bardziej wyrazisty.
Stosowany przy zapaleniu górnych dróg oddechowych, przy leczeniu chorób układu krążenia, miażdżycy, nadciśnieniu tętniczym i problemach z trawieniem.
Miód nawłociowy
Miód nawłociowy ma kolor od żółtego do jasnobursztynowego, a po skrystalizowaniu robi się jaśniejszy i mętny, łatwy w rozsmarowywaniu. Ma lekko cytrusowy smak.
Jest to miód o największej z polskich miodów aktywności biologicznej, porównywanej z miodem manuka. W szeroko pojętej medycynie naturalnej jest stosowany jako środek przeciwskurczowy, przeciwbólowy i przeciwzapalny. Znalazł szczególne zastosowanie w schorzeniach układu moczowego oraz w profilaktyce kamicy nerkowej dzięki działaniu moczopędnemu. Zalecany przy wszelkich chorobach infekcyjnych.
Miód wrzosowy
Pozyskiwany z wrzosu zwyczajnego, rosnącego w lasach sosnowych i brzozowych. Ma piękny ciemnobrunatny kolor i galaretowatą konsystencję wynikającą z dużej zawartości pektyn. Po skrystalizowaniu staje się jasnobrunatny. W smaku jest mało słodki, lekko gorzkawy, z przyjemnym wrzosowym aromatem.
Tylko miód galaretowaty, z drobnymi pęcherzykami powietrza, jest prawdziwym miodem wrzosowym.
Miód szczególnie zalecany jako wsparcie przy wszelkich schorzeniach układu moczowego – nerek oraz pęcherza, jego stanach zapalnych, kamicy nerkowej, a także zapaleniu jelit i przeroście prostaty. Pomaga leczyć schorzenia jamy ustnej.
Miód wielokwiatowy
W zależności od pory roku ma różny kolor, smak oraz zapach.
Zebrany z nektaru kwiatów wiosennych (wierzby, klony, drzewa i krzewy owocowe, mniszki, rzepak i robinia akacjowa) jest jaśniejszy i bardziej łagodny (nawet mdławy) w smaku.
Natomiast zebrany z nektaru kwiatów letnich jest ciemniejszy, o bardziej intensywnym zapachu i lekko drapiącym gardło wyrazistym smaku (chabry bławatki, gryka). Miody wczesne krystalizują szybciej, miody z dużą domieszką nektaru z robinii akacjowej – powoli. Ciemne miody wielokwiatowe krystalizują po miesiącu od ich odwirowania.
Według medycyny ludowej mód wielokwiatowy pomaga na schorzenia układu pokarmowego, wspiera pracę wątroby i pęcherzyka żółciowego. Łagodzi objawy choroby reumatycznej, wzmacnia mięsień sercowy i układ krwionośny. Pomaga regenerować siły w stanach wyczerpania fizycznego, psychicznego i anemii. Stosowany również na choroby dróg oddechowych, przeziębienie, grypę oraz alergię.
Przy terapii alergii należy spożywać przez miesiąc miód, pozyskany w okolicy zamieszkania. Podaje się pierwszego dnia 1 łyżeczkę miodu (rano), drugiego dnia dwie łyżeczki, trzeciego trzy, i tak dalej, aż do 15 łyżeczek, po czym dawkę, w ten sam sposób, stopniowo się zmniejsza.
Miód malinowy
Zbierany z malin uprawnych i dziko rosnących w lasach. Maliny uprawne nektarują co roku i zakwitają około tygodnia wcześniej od malin leśnych, które obficie nektarują co dwa lata. Wydajność miodowa malin jest bardzo duża, jest to bardzo ważny wczesnoletni pożytek towarowy. Po pozyskaniu jest złocistego koloru. Po skrystalizowaniu jest prawie biały, o kremowej konsystencji, łatwy w rozsmarowywaniu. Ma słodki, łagodny i bardzo przyjemny smak.
Miód malinowy stosowany jest w schorzeniach wątroby.
Miód lawendowy
Zaliczany do miodów wysokiej jakości często poszukiwanym przez koneserów. Barwa miodu jest bursztynowa. Jej intensywność zależy od domieszki spadzi dębowej, która często pojawia się w terminie kwitnienia lawendy. Ciemniejszy miód lawendowy zawiera większą domieszkę spadzi. Smak często opisywany jest jako balsamiczny, świeży, cytrynowy, lawendowy oraz kwiatowy. W zapachu wyczuwalny jest karmel, brzoskwinia czy morela.
Miód lawendowy wykazuje silne działanie antybakteryjne. Wykorzystywany jest wspomagająco przy przeziębieniach, na niestrawność, a w kosmetyce naturalnej jako produkt głęboko odżywiający oraz nawilżający skórę.
Miód słonecznikowy
W stanie płynnym jest jasnobrązowy i dość aromatyczny, a w smaku gorzkawy. Po skrystalizowaniu jest ciemnokremowy. Ma wyczuwalny kwiatowy aromat i świeży, ulotny, owocowy posmak.
Zalecany przy schorzeniach wątroby i dróg żółciowych.
Miód ze spadzi iglastej
Miód spadziowy iglasty produkowany jest głównie z wydzielin lub wydalin (spadź) owadów z rzędu pluskwiaków (głównie mszyc), żerujących na jodle pospolitej, a także świerku pospolitym, wysysających żywe części roślin lub wydzieliny żywych części roślin. Spadź jest słodką, lepką i bezbarwną cieczą. Jej właściwości fizykochemiczne zależą od składu i jakości wysysanego soku roślinnego oraz od gatunku owada, przez którego przewód pokarmowy ten sok przechodzi. Wydalona spadź jest bogatsza w białka i enzymy trawienne owadów oraz witaminy z grupy B. Zawiera także wyższe stężenia kwasów organicznych, w tym kwas cytrynowy.
Odznacza się ciemnobrunatną, prawie czarną barwą, bardzo często z szarozielonkawym odcieniem. Smak określa się jako słodki, łagodny, z przyjemnym, lekko żywicznym lub korzennym aromatem. Po krystalizacji barwa miodu jest jaśniejsza, ciemnobrązowa z odcieniem szarym lub zielonkawym. Miód ze spadzi iglastej wolno krystalizuje (najczęściej po upływie piątego do ósmego tygodnia). Przechowywany przez dłuższy okres w temperaturze ok. 20°C często rozwarstwia się na dwie części, górną płynną i dolną skrystalizowaną.
Miód ze spadzi iglastej jest najdroższą odmianą (obok miodu wrzosowego) dostępną na rynku.
Miód spadziowy charakteryzuje się wyższą zawartością związków bioaktywnych w porównaniu do miodów nektarowych, co wskazuje na silniejsze właściwości przeciwutleniające i antybakteryjne, wyróżniając ten rodzaj miodu jako potencjalną żywność prozdrowotną. Stosowany jest w stymulacji gojenia się ran i oparzeń skóry, także podczas leczenia wrzodów żołądka, zapalenia żołądka oraz niegojących się owrzodzeń kończyn dolnych.
Miód ze spadzi liściastej
Spadź produkują drobne owady z rzędu pluskwiaków, w tym głównie mszyce. Wytworzona spadź, zwana także rosą miodową, stanowi atrakcyjny pożytek dla pszczół miodnych. Miód ze spadzi liściastej jest mniej popularny niż miód ze spadzi iglastej. Ma to związek z mniejszą dostępnością na rynku tej odmiany oraz trudnościami w jego pozyskaniu.
Barwa miodów spadziowych jest różna. Od zupełnie jasnej (szczególnie miody ze spadzi liściastej po krystalizacji) do ciemnej (ciemnobrunatnej) z zielonkawym odcieniem. Zapach jest słabo wyczuwalny, żywiczny, leśny, korzenny. Ciekawym przykładem jest miód pozyskany ze spadzi dębowej, który cechuje się szczególnie nieprzyjemnym aromatem i gorzkim smakiem. W temperaturze ok. 20°C miód ze spadzi liściastej krystalizuje w ciągu kilku tygodni.
Miód spadziowy z drzew liściastych wykazuje silniejsze działanie moczopędne. Szczególnie polecany jest osobom z problemami z układem kostnym, ze względu na wysoką zawartość wapnia. Dodatkowo wykazuje szczególne właściwości neutralizujące wpływ szkodliwych substancji i używek takich jak alkohol czy tytoń. Wykazuje działanie uspokajające i redukujące stres. Włączenie miodu ze spadzi liściastej do diety to doskonały sposób na wzbogacenie organizmu w substancje przeciwutleniające, spowalniające wszelkie procesy starzenia się.
Miód mniszkowy
Miód z mniszka lekarskiego jest jasnobrązowy i ciągliwy, ale bardzo szybko krystalizuje stając się mazisty, a następnie twardy. Jego kolor zmienia się na żółty z białymi wykwitami.
Miód mniszkowy szczególnie poleca się w chorobie żołądka i jelit, problemach z trawieniem oraz dla wspomagania pracy wątroby. Wykorzystywany jest także na schorzenia reumatyczne i niedokrwistości.
Miód koniczynowy
Powstaje z nektaru koniczyny białej i czerwonej. Z koniczyny białej ma barwę słomkowożółtą do łososiowej, łagodny smak i przyjemny zapach kwiatów koniczyny. Po skrystalizowaniu jego barwa staje się jaśniejsza, a zapach łagodniejszy.
Pozyskamy z koniczyny czerwonej jest lekko kwaskowaty, o barwie słomkowożółtej. Po krystalizacji kolor staje się biały.
Zalecany w schorzeniach układu moczowego, ze względu na właściwości moczopędne.
Miód nostrzykowy
Charakteryzuje się delikatnym, lekko kwiatowym smakiem z wyraźnymi nutami ziołowymi. Jego kolor może wahać się od jasnożółtego do złocistego, który po skrystalizowaniu jest nieco jaśniejszy. Aromat tego miodu jest bardzo przyjemny, lekko waniliowy.
Miód nostrzykowy ma działanie antyseptyczne i wspomagające układ odpornościowy. Zawiera kumarynę, dzięki czemu jest pomocny przy nadciśnieniu, działa też nasennie i uspokajająco. Łagodzi podrażnienia jamy ustnej.
Jest stosunkowo rzadki, ponieważ nostrzyk nie jest tak powszechnie uprawiany jak inne rośliny miododajne.
Miód bławatkowy
Powstaje z nektaru chabra bławatka, który jest uporczywym chwastem zbóż. Jest ciemnożółty, złocisty, a po skrystalizowaniu żółty. Ma ostry, bardzo charakterystyczny, typowo „miodowy” smak i aromat, przez co jest to miód bardzo atrakcyjny. Domieszka nektaru bławatka do innych miodów przełomu wiosny i lata sprawia, że stają się one mniej mdłe i bardziej atrakcyjne smakowo.
Działa moczopędnie, i przeciwzapalnie, również w stanach zapalnych nerek, zapobiega też tworzeniu złogów w drogach moczowych.
Idealnie pasuje do dań i napojów na słodko, jak i do marynat mięs. Jest też chętnie stosowany w kosmetyce.
Miód fasolowy
Pozyskiwany z plantacji fasoli wielokwiatowej, uprawianej najliczniej na Roztoczu. Pola, na których rośnie fasola tyczkowa, rozciągają się przede wszystkim na terenie Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego (w miejscowościach takich jak Zaburze, Gorajec, Czarnystok, Mokrelipie i Wólka Czarnostocka). W 2005 roku miód fasolowy został wpisany na listę tradycyjnych produktów z województwa lubelskiego.
Miód fasolowy w płynnej postaci jest słomkowy, a po skrystalizowaniu kremowobiały. W smaku jest niezbyt słodki, a nawet delikatnie kwaskowaty. Aromat przypomina zapach kwiatów fasoli.
Zalecany przy chorobach żołądka i jelit. Przyśpiesza odnawianie drobnoustrojów niezbędnych do prawidłowego trawienia. Poza tym miód fasolowy wzmacnia układ odpornościowy, wspomaga pracę serca i ułatwia leczenie grypy i przeziębień.
Miód kasztanowy
Miód kasztanowy pozyskuje się z nektaru kwiatów kasztana jadalnego (Castanea sativa Mill.). Drzewo to rośnie na terenach krajów śródziemnomorskich m.in. Turcja, Grecja, Francja, Włochy i Hiszpania.
Ma głęboko bursztynową barwę. Wyróżnia się wyrazistym smakiem. Słodkim i lekko cierpkim, również ostrym z wyczuwalnym ziołowym posmakiem oraz goryczką. Zapach jest dosyć ciężki, z wyczuwalnym aromatem palonej kawy czy karmelu. Długo utrzymuje płynną konsystencję (nawet przez kilka miesięcy), co zawdzięcza wysokiej zawartości fruktozy. W tej formie ma barwę ciemną. Po długotrwałej krystalizacji jaśnieje.
Posiada właściwości antyseptyczne. Może być stosowany w opatrunkach przyspieszających gojenie się ran, oparzeń czy drobnych otarć. Zalecany jest jako środek wspomagający w niedoborach mikro- i makroelementów, w tym wapnia.
W kuracji uzupełniającej niedobory oraz wzmacniającej organizm zaleca się stosowanie płaskiej łyżki miodu kasztanowego na szklankę letniej wody. Miód rozpuszczamy w wodze wieczorem, spożywamy na czczo następnego dnia rano.
Wspomaga leczenie trądziku, działa również odmładzająco. Wysoka zawartość związków przeciwutleniających opóźniają procesy zapalne i starzenia w organizmie. Warto wiedzieć, że podobne właściwości wykazuje miód słonecznikowy.
Miód manuka
Pochodzi z Australii i Nowej Zelandii. Wytwarzany z nektaru kwiatów krzewu Leptospermum scoparium, zwanego drzewem herbacianym. Ogólnie przyjęta nazwa tego krzewu to manuka i nie ma ona nic wspólnego z krzewem herbaty chińskiej, z którego liści parzy się herbatę. Miód manuka jest ciemny, z barwy podobny do naszego miodu gryczanego, gęsty i posiada ostry smak i mocny zapach. Istotną cechą wyróżniającą go spośród innych miodów, jest wysoka zawartość aldehydu pirogronowego, szerzej znanego jako metyloglioksal (MGO). Jest to związek chemiczny o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych, przeciwgrzybicznych i przeciwzapalnych, a także przeciwutleniających. Duże stężenie MGO w miodzie manuka decyduje o jego wyjątkowo wysokiej aktywności biologicznej, przez co jest on czasem nazywany naturalnym antybiotykiem. Działanie przeciwutleniające sprawia, że może być stosowany w profilaktyce przeciwnowotworowej i w kuracjach wspomagających leczenie nowotworów. Miód manuka wzmacnia odporność, wspomaga leczenie ran, szczególnie tych trudno gojących się, cukrzycowych oraz owrzodzeń.
Miody manuka nie są lekiem.
W celach prozdrowotnych i leczniczych miód manuka należy spożywać trzy razy dziennie po 2 łyżeczki, pół godziny przed posiłkiem, bez rozcieńczania i popijania wodą.
Należy pamiętać, że głównym składnikiem każdego miodu jest cukier, który spożywany w dużych, niekontrolowanych ilościach niesie za sobą więcej szkodliwych skutków niż korzyści.